Nederlanders gaven de afgelopen jaren gemiddeld 224 euro per persoon uit aan Kerstcadeautjes, bovenop zo’n 100 euro aan Sinterklaascadeaus.
Het is weliswaar niet te vergelijken met de Verenigde Staten, waar maar liefst 900 dollar per persoon wordt uitgegeven, maar het is allesbehalve een verwaarloosbaar getal.
Je zou denken dat we met al die uitgaven de rest van het jaar minder behoefte voelen om te shoppen.
Maar niks is minder waar.
Onze onstilbare honger naar consumptie heeft geleid tot Amerikaanse fenomenen als Black Friday en zijn maatje Cyber Monday. Twee “feestdagen” waar de “beste deals” je inbox overspoelen. Waar koopjesjagers urenlang vóór de opening van de winkels voor de deur kamperen. En waar je in ongeveer 80% van de Westerse winkelcentra – althans, voor we in een pandemie belandden – dit soort bizarre taferelen ziet:
Wat is er mis met Black Friday en Cyber Monday?
Laat me beginnen met duidelijk te maken dat ik niks tegen een goede deal heb. Als je een paar euro’s, dollars, yens of pesos kunt besparen, vooral doen. Maar…
Ik ben tegen deals voor TROEP DIE JE NIET NODIG HEBT
Waarom? Omdat het overgrote deel van deze waardeloze spullen uiteindelijk stof ligt te vergaren. In een doos, een schuur of op zolder.
En dat terwijl voor de productie van deze spullen ontelbaar veel schaarse materialen aan onze Aarde worden onttrokken. Al die spullen leveren een gigantische bijdrage aan de uitstoot van CO2, het belangrijkste broeikasgas dat zorgt voor de opwarming van de Aarde.
Onze lieve planeet heeft het al zwaar genoeg. We vragen zoveel van onze Aarde dat onze Earth Overshoot Day dit jaar op 22 augustus viel. Ondanks het coronavirus.
Dat betekent dat we nu al maandenlang “in het rood” staan bij onze planeet. Meer nieuwe spullen maken en kopen helpt NIET om die dag terug te dringen.
De strijd tegen meer-meer-meer: Buy Nothing Day
Als een protest tegen onze koopverslaving ontstond in Canada in 1992 Buy Nothing Day. Het is het geesteskind van Ted Davis.
Het is een dag om als maatschappij de overconsumptie onder de loep te nemen.
De afgelopen jaren verspreidde Buy Nothing Day zich naar andere landen en inmiddels wordt de dag in meer dan 65 landen “gevierd”. Tegenstanders bekritiseren de dag en beweren dat het slechts tot uitstel van kopen leidt. Ook zouden onderliggende gewoonten niet daadwerkelijk worden aangepakt. Daar ben ik het niet mee eens en wat mij betreft verdient het initiatief dan ook alle aanmoediging. Ik hoop dat er ooit een moment komt waarop Buy Nothing Day niet meer nodig is. Totdat dat het zover is: count me in!
Wanneer is het Buy Nothing Day in 2020?
Dat hangt er vanaf uit welk land je komt. Hier in Nederland valt Buy Nothing Day dit jaar op zaterdag 28 november, evenals in België. In de Verenigde Staten en Engeland is het daarentegen op vrijdag 27 november.
Wat kan ik nog meer doen op Buy Nothing Day – behalve niet winkelen?
In de afgelopen jaren ontstonden er diverse tradities die worden uitgevoerd op Buy Nothing Day. Met de huidige coronaregels is het de vraag welke activiteiten er dit jaar zijn, maar normaal gesproken kun je dit verwachten:
Het opknippen van creditcards
In Nederland hebben we weliswaar niet zo’n enorme creditcard-cultuur, maar het opknippen van je creditcard (of die van anderen) is een simpele actie. Althans, in termen van tijd. De psychologische effecten laat ik maar even buiten beschouwing.
Zombie walk
Deelnemers aan Buy Nothing Day worden vaak gespot terwijl ze als zombies door een winkelcentrum wandelen. Ze staren shoppers aan met een wazige blik terwijl ze hun lege winkelkarretje door de paden duwen.
Whirly mart
Actievoerders dansen in een soort polonaise met lege winkelkarretjes door de winkelcentra heen.
Buy Nothing Hike
Dit is mijn favoriet! Laat alle winkels volledig links liggen en trek erop uit in de natuur voor een wandeling in het bos, op het strand of langs de rivier.
Als je er klaar voor bent om een tegengeluid te laten horen tegen onnodige consumptie, doe dan mee met Buy Nothing Day. Zet de dag in je agenda, kies je favoriete Buy Nothing Day activiteit en scoor de aller-allerbeste deal die er bestaat. Bespaar 100% door helemaal niks te kopen!